සූත්‍ර දේශනා Metta Sutta | Ven Hegoda Vipassi Thero
බෞද්ධයා රූපවාහිනිය ඔස්සේ විකාශය වු වටිනා ධර්ම දේශනා. මෙය සියළු සත්වයාටම නිර්වානාවබෝදය පිනිසම හේතු වේවා..!
Continue reading
Home » 2011
සංඝයා භේද කිරීම අපායේ උපදින බරපතල අකුසලයකි
සෝවාන් වීම පිළිබඳ ධර්මානුකූල විවරණය – 33 සෝතාපන්න ආර්යයන් නැතහොත් සෝවාන් මාර්ග පල ලාභී උතුමාගේ ස්‌වභාවයන් පිළිබඳ ලොකු කුඩා සෑම බෞද්ධයකු අතර ප්‍රචලිත සුත්ත නිපාතයේ ඇතුළත් රතන සූත්‍රයේ මෙසේ සඳහන් වේ. සහාවස්‌ස දස්‌සන සම්පදාය නයස්‌සු ධම්මා ජහිතා භවන්ති සත්තාය දිට්‌ඨි විචිකිච්äන්ඤ්ච සීලබ්බනං වාපි යදන්ටි නිඤ්චි චතූභපායෙහි ච විප්පමුත්තො...
Continue reading
බුදුරජාණන් වහන්සේ ලක්දිවට වැඩියේ නැවෙන් ද?
කෙසේ වූවත් මේ අපූරු ගවේෂකයා Inscriptions of Ceylon ග්‍රන්ථයේ 270 දරන ‘බරත ශගරකිතහ ලෙණේ’ යන්න උදුරා දක්වමින් මඩුකශලිය පුගියන නම් නැව් සමාගමට අයත් නැවකින් සංඝරක්‍ඛිත තෙරුන් ලංකාවට පැමිණ සරඹු හිමියන් සමඟ ගල්ලෙනක වැඩ සිටි බව මේ ශිලා ලේඛනයේ සඳහන් වේ යැයි ප්‍රකාශ කොට ඇත. මේ සෙල්ලිපියේ එවැනි අදහසක්...
Continue reading
මග ඵල ලැබුවයි කියන මහා හොරු
සෝවාන් වීම පිළිබඳ ධර්මානුකූල විවරණය
ආනිසංස බලවත් වු කඨින පිංකම
මේ චීවර මාසයයි ශාසන ඉතිහාසයට අනුව අප මේ ගත කරමින් සිටින්නේ වැදගත් කාල පරිච්ඡේදයක්‌. භික්ෂුන් වහන්සේ වස්‌ වැසීම, වස්‌ පවාරණය කිරීම යන උතුම් පිංකම් කෙරෙනුයේ මෙම කාලයේයි. ඉදිරි පුර පසළොස්වක පොහොයෙන් වස්‌වැසීම නිමාවට පත්වෙනු ඇත. බෞද්ධ ජනතාව සිත සුවපත් වන මෙම කාලය චීවර මාසය නැතහොත් කඨින මාසය ලෙස...
Continue reading
දන් දීමේ ආනිසංස හඳුනා ගනිමු
සත්ත්වයාගේ සසරේ පැවැත්ම ලෝභ – ද්වේෂ, මෝහ යන අකුසල් මුල් නිසාම සිදු වෙනවා. එහිලා විමුක්‌ති මාර්ගයේ ප්‍රථම පියවර උදෙසා දාන සංකල්පය අත්‍යවශ්‍ය සාධකයක්‌. දානය කියන්නේ දීමයි. එය පරිත්‍යාගය වශයෙන් ද හඳුන්වනවා. දානය යන පදය සෑදෙන්නේ “දා” යන ධාතුවෙන්. චාග යන පදය ද දානය යන්නට පරියාය පදයක්‌. පරියාය කියන්නේ...
Continue reading
2012 ලෝක විනාශය සත්‍යයක්‌ද? මායාවක්‌ද?
රත්මලාන ධර්ම පර්යේෂණාලයේ හෑගොඩ විපස්සී හිමි මේ වකවානුවේ ඇතැම් ලෝක ප්‍රජාවගේ නොසන්සුන්තාවට හේතු වූ මාතෘකාවක්‌ වශයෙන් ප්‍රචලිතව ඇත්තේ 2012 වර්ෂයේ ලෝක විනාශය සිදුවන බවයි. ඇතිවීම පැවැතීම-නැතිවීම ලෝක ධර්මතාව නිසා බුදුදහම පිළිබඳ අවබෝධයක්‌ ඇති කෙනෙකුට මේ කරුණ කෙරෙහි උපේක්‍ෂා සහගත විය හැකියි. කෙසේ වුවත් තථාගත බුදුරජාණන් වහන්සේ වදාළ දේශනා...
Continue reading
තුන්සිත පහදා ගෙන දෙමු දානය
සෝවාන් වීම පිළිබඳ ධර්මානුකූල විවරණය 24, රත්මලාන ධර්ම පර්යේෂණාලයේ හෑගොඩ විපස්සී හිමි බෞද්ධ වචන මාලාවේ දානය යන වචනයට සුවිශේෂී ස්‌ථානයක්‌ හිමි වේ. සන්තානගත කෙලෙස්, පහකොට නිර්වාණ සුවය සාක්‍ෂාත් කිරීමේ විමුක්‌ති මාර්ගයේ මූලික පියවර වන්නේ දානයයි. සමාජගත දියුණුවේ පදනමක්‌ වශයෙන් ද දාන සංකල්පය ක්‍රියාත්මක කළ යුතු ආකාරය විවිධ සූත්‍ර...
Continue reading
කිරි ගවයින්ට පමණක් නොව සැම දෙනට සැමවිටම දිය හැකි අභය දානය
බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කළ ධර්මයේ විශේෂ අවස්‌ථාවන් ලෙස දාන සංකල්පය හඳුන්වා දිය හැකි. දාන සංකල්පය විවිධාකාරයෙන් වර්ධනය වූ ස්‌වභාවයක්‌ දැකිය හැකියි. දානය යනුවෙන් අදහස් කරනුයේ දීමයි. ආමිස දානය, අභය දානය, ධර්ම දානය යනාදී වශයෙන් දානයේ විවිධ අවස්‌ථාවන් දැකිය හැකියි. මෙම දානමය අවස්‌ථා අතරින් අද අපේ අවධානයට යොමු වන්නේ...
Continue reading
බුදුන් දවසේ සිටි කල්ලි අදත් සිටිනවා ද?
සෝවාන් වීම පිළිබඳ ධර්මානුකූල විවරණය – 21 අප පසුගිය ලිපියකින් කල්ලිය කියන්නේ කුමක්ද? කල්ලිවාදය කියන්නේ කුමක්ද කියා පැහැදිලි කිරීමක්‌ කරනු ලැබුවා. බුදුරජාණන් වහන්සේගේ කාලයේදීත් මෙවැනි කල්ලි සිටියා. ඒ පිළිබඳව ත්‍රිපිටකයේ මෙන්ම අටුවාවේත් සඳහන් වෙනවා. අද අප සාකච්ඡා කිරීමට බලාපොරොත්තු වනුයේ බුදුන් දවසේ සිට මෙම කල්ලි ස්‌වභාවය සහ අදටත්...
Continue reading
ධර්මය නිවැරදිව දකින්න කළ පව් සමා කළ නොහැක
අශෝක ශිලා ලේඛනවල සඳහන් වෙනව “සමචලියං” කියලා. අංගුත්තර නිකායේ හා අනෙක්‌ සූත්‍රවල සමවර්යාව හා ධර්මචර්යාව පිළිබඳව සඳහන් වෙනවා. මෙම වචන පිළිබඳව ගැඹුරු පර්යේෂණයන් සිදුවෙලා නැහැ. සමචර්යාව කියන්නේ සමාජයේ යහපැවැත්මට යම්කිසි හානිකර දෙයක්‌ සිදුවේ නම් එය මර්දනය කිරීමයි. ඒවගේම සමාජයේ යහපැවැත්මට සුදුසු දෙයක්‌ සිදුවේ. නම් එය වර්ධනය කිරීමත් අවශ්‍යයි....
Continue reading
මිනිස්‌ සිත අවුල්කරන කල්ලිවාදය
සෝවාන් වීම පිළිබඳ ධර්මානුකූල විවරණය 20 සෝවාන් මාර්ගයට පිවිසීමේදී පෘථග්ජනයා යනු කවරෙක්‌ද? ඔහුගේ ස්‌වභාවය කෙබඳුද? පෘථග්ජන ස්‌වභාවය නැතිකරගෙන සෝවාන් මාර්ගයට පිවිසින්නේ කෙසේද? ඒ වගේම පෘථග්ජන ස්‌වභාවයෙන් මිදුණු විට ඒ උතුමන්ගේ හැසිරීම කෙබඳුද යනාදිය මැනවින් අවබෝධ කරගත යුතුයි. නමුත් අද අප සාකච්ඡාවට බඳුන් කරනුයේ බුද්ධ දේශනාවට අනුව, අට්‌ඨ කතාවලට...
Continue reading
බොරුවෙන් අනුන් මුලාකර අකුසල් රැස්‌කර ගන්න එපා!
සෝවාන් වීම පිළිබඳ ධර්මානුකූල විවරණය 18 බෝධිසත්වයන් වහන්සේ පාරමී ධර්ම පුරන ආත්මභාවවල කිසිම අවස්‌ථාවක බොරුවක් කියා නැති බව අප පසුගිය සතියේ සඳහන් කළා. ඒ සඳහා හොඳම නිදසුන ජාතක පාලියෙහි සඳහන් හාරිත ජාතකය බවත් අප එහිදී සඳහන් කළා. අද ධර්ම සාකච්ඡාවෙන් ඒ පිළිබඳව තවදුරටත් විමසා බලමු. බුදුරජාණන් වහන්සේ මේ...
Continue reading
විපතේ උල්පත බොරුවයි
සෝවාන් වීම පිළිබඳ ධර්මානුකූල විවරණය 18 අරියකන්ත සීලය හෙවත් පඤ්ච සීලයේ සිව්වැනි ශික්‍ෂාපදය “මුසාවාදා වේරමණී සික්‌ඛාපදං සමාදියාමි”. මේ සිල්පදය පිළිබඳ ත්‍රිපිටකයේ බොහෝ සූත්‍රවල සඳහන් වෙනවා. ඇත්ත වශයෙන් ම මේ සියලු දේ පිළිබඳව අවධානයෙන් මේ ගැන අප සාකච්ඡා කරන්නේ. ඔය සංයුක්‌ත නිකායේ නිදාන වර්ගයේ පඤ්චභයවේර සූත්‍රයේ මෙහෙම සඳහන් වෙනවා....
Continue reading
කාමයේ වරදවා හැසිරීම පව පින අතර ගැටුමකි
සෝවාන් වීම පිළිබඳ ධර්මානුකූල විවරණය 17 තෙවැනි සික පදයේ “කාමෙසු” යනු බහුවචන පදයක්‌ නිසා ඇතැමෙක්‌ “කාමයන්හි” යනුවෙන් අර්ථ දක්‌වනවා. තවදුරටත් පැහැදිලි කරනවා නම් ඇස්‌, කන්, නාසාදී ඉඳුරන් සංවර කර ගැනීම තෙවැනි සිකපදයෙන් කියෑවෙන බව ඇතැමකුගේ අදහසයි. මේ ඉන්ද්‍රිය සංවරය ගිහි ශික්‌ෂාවේදී අදාළ වන්නේ නෑ. ඇත්ත වශයෙන්ම “කාමෙසුමිච්ඡාචාරය” කියන්නේ...
Continue reading
වත්මන් තරුණ භික්ෂුවගේ ශාසනික හා සමාජ මෙහෙවර පිළිබද විමර්ශනයක්
හාමුදුරුවන්ට බණ කීම
අද බන කියන හැටි හරිද?
Metta Sutta (මෙත්ත සූත්‍රය)
කාමේසුමිච්ඡාචාරා හෙවත් වැරදි ලෙස මෙවුන් දම් සේවනය කිරීම
සෝවාන් වීම පිළිබඳ ධර්මානුකූල විවරණය 17 අරියකන්ත ශීලය හෙවත් පඤ්චසීලයේ තෙවන සිල්පද ”කාමේසු මිච්ඡාචාරා වේරමණී සික්‌ඛාපදං සමාදියාමි” යනුයි. එහි සාමාන්‍ය අදහස ”මම කාමයෙහි වරදවා හැසිරීමෙන් වළකින සිල්පදය සමාදම් වෙමි” යනුයි. කාමේසු මිච්ඡාචාරා කියන්නේ කාමයෙහි වරදවා හැසිරීමටයි. තවදුරටත් පැහැදිලි කරන්නේ නම් ලෝක සම්මත චාරිත්‍රයට අනුකූල නොවන පරිදි කාමයෙහි හෙවත්...
Continue reading
දහම නොදැන අටුවාචාරීන් වහන්සේලාට ගරහන්නෝ සාහසිකයෝය
බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කළ ශ්රී සද්ධර්මය ත්‍රිපිටකයේ සඳහන් වෙනවා. අභිධර්මය ඇතුළු විවිධ සූත්‍ර ඇතුළත් මෙහි තුන්පිටකය සමඟ නිතැතින්ම කියෑවෙන ග්‍රන්ථාවලියක්‌ තියෙනවා. එය අප හඳුන්වන්නේ අටුවාව ලෙසයි මෙය පාලි භාෂාවෙන් හඳුන්වනු ලබන්නේ අට්‌ඨ කතා ලෙසයි. පාලි භාෂාවෙන් අට්‌ඨ කතා යන්න “අටුවා” ලෙස ව්‍යවහාරයට පැමිණ තිබෙනවා. බුද්ධ දේශනාව ආශ්‍රයෙන්ම අටුවාව...
Continue reading
ව්‍යාකරණය ආකෘතියක් පමණයි
දේශයක ප්‍රගමනය සඳහා ඒ දේශයේ ජනතාවට අනන්‍ය වූ චින්තන ධාරාවක් තිබිය යුතුය. ශ්රී ලාංකේය ජනවිඥානයට කා වැදී තිබෙන බෞද්ධ දර්ශනය පදනම් කරගත් චින්තනය මේ රටේ සමස්ත චින්තනය බව විචාරක මතයකි. රත්මලාන ආදර්ශ නගරයේ ධර්ම පර්යේෂණාලයේ අධ්‍යක්ෂ පාණදුර විජය සෞගත විද්‍යාලය පිරිවෙනේ ආචාර්ය හෑගොඩ විපස්සි හිමියන් මේ සංලාපයෙන් අවධාරණය...
Continue reading
මාර්ග ඵල ලැබීමට හේතුවන නොසැලෙන ශ්‍රද්ධාව
සෝවාන් වීම පිළිබඳ ධර්මානුකූල විවරණය 12 ශ්‍රද්ධාව පිළිබඳ සංක්‍ෂිප්ත විවරණයක්‌ අප පසුගිය කලාපයෙන් සිදු කරනු ලැබුවා. ඒ සඳහා පදනම් වූයේ ථෙරවාදී න්‍යායයි. අද අප තවදුරටත් ශ්‍රද්ධාව පිළිබඳ සරල පැහැදිලි කිරීමක්‌ ඉදිරිපත් කිරීමට බලාපොරොත්තු වන්නේ එහි ඇති වැදගත්කම නිසාමයි. ශ්‍රද්ධාව යනු කොහේ හෝ තියෙන දෙයක්‌ද? නැතිනම් එය අප ළඟ...
Continue reading
බුදු දහම සුරකින තුන් පිටකය
මෙයින් වසර 2635 කට පෙර සිද්ධාර්ථ බෝසතාණන් වහන්සේ දඹදිව ලුම්බිණි සල් උයනේදී උප්පත්තිය ලැබූහ. එසේ උප්පත්තිය ලැබූ බෝසතාණෝ කුමාර අවධිය ගතකර අවුරුදු 29 යේදී අභිනිෂ්ක්‍රමණය කළහ. එසේ අභිනිෂ්ක්‍රමණය කළ බෝසතාණෝ අවුරුදු හයක්‌ තිස්‌සේ ආලාරකාලාම වැනි තවුසන් ළඟට ගොස්‌ බුද්ධත්වය ලබා ගැනීමට උත්සාහ කළා. නමුත් සාර්ථක...
Continue reading
2600 ශ්රී සම්බුද්ධත්ව ජයන්තිය අර්ථවත් කරගන්නේ කෙසේද?
පිළිවෙතින් පෙළගැසෙන 2600 ශ්රී සම්බුද්ධත්ව ජයන්තිය අර්ථවත් කරගන්නේ කෙසේද? මේ දවස්‌වල ශ්රී ලංකාවේ තේමා පාඨය වී තිබෙන්නේ 2600 සම්බුද්ධත්ව ජයන්තියට පිළිවෙතින් පෙළගැසෙමු යන්නයි. නැතහොත් “යුඤ්ජථ බුද්ධශාසනේ” යන තේමා පාඨයයි. එහි තේරුම “ශාසනයේ යෙදෙන්න” යන්නයි. මෙහිදී සමහරුන්ට ප්‍රශ්නයක්‌ වී තිබෙනවා සම්බුද්ධත්ව ජයන්තිය යනු කුමක්ද කියා. බුදුරජාණන් වහන්සේ ලෝකයට පහළ...
Continue reading
සුබ මොහොත පිළිබද බුද්ධ දේශනාව
ජ්‍යෙතීර්වේදයට අනුව සුබ මොහොත ගැන නැතහොත් සුබ මුහුර්තය ගැන කතා කරනු දැකිය හැකියි. ඒ අනුව දරුවන්ට අකුරු කියවීමේදී, විවාහයේදී, ගෙට ගෙවැදීමේදී ආදී වශයෙන් ජනතාව සුබ මොහොතට අනුව ක්‍රියා කරනු දැකිය හැකියි. ඒ වගේම එදිනෙදා ජීවිතයේදී මිනිස්‌සු එකිනෙකාට තම සුහදත්වය පළකිරීමේදී ද මේ සුබ මොහොතට අනුව යම් යම් ප්‍රාර්ථනා...
Continue reading
ද්වේෂය ඊර්ෂ්‍යාව මසුරුකම සහ මානය ලෙසින් ඉස්‌මතුවන කෙලෙස්
සෝවාන්වීම පිළිබඳ ධර්මානුකූල විවරණය – 09 මෙම ලිපියේ පළමු කොටස ගිය සතියේ පළවිය ද්වේෂය රෞද්‍ර ස්‌වභාවය ගන්නා ද්වේෂය, භය ස්‌වභාවය ගන්නා ද්වේෂය, ප්‍රතිකූල (පිළිකුල්) ස්‌වභාවය ගන්නා ද්වේෂය, ශෝක ස්‌වභාවය ගන්නා ද්වේෂය යි. ද්වේෂය සතර ආකාර වේ. එය ද අනේක වේශයෙන් පහළව සත්ත්වයන් රවටන්නේය. ක්‌ෂාන්ති වේශයෙන් චඤaචක ද්වේෂය...
Continue reading
සමාධිගත නොවූ සිතට කෙලෙස් පාලනය කළ නොහැක
සෝවාන්වීම පිළිබඳ ධර්මානුකූල විවරණය – 08 පඤ්චස්‌කන්ධය උපාදාන වශයෙන් ගැනීම කෙලෙස් ඇති වීමේ හේතුවය. ඒ නිසා රහත් නොවූ සෑම සත්වයෙකුටම කෙලෙස් තිබෙනවා. එහෙත් සෑම කෙනෙකුගේම කෙලෙස් එක හා සමාන වන්නේ නෑ. සෝවාන් වන තෙක්‌ම කෙලෙස්‌වල ස්‌වභාවය ප්‍රකෝපකාරීව හැසිරීමයි. මේ කෙලෙස් යටපත කරගැනීම නිසා පුද්ගලයා ශාන්ත ස්‌වරූපයෙන් හැසිරෙනවා. ශිෂ්ට...
Continue reading
අප දවන කෙලෙස්
සෝවාන්වීම පිළිබඳ ධර්මානුකූල විවරණය – 07 සෝවාන් වීමට නම් කෙළෙස්‌ නැසිය යුතුයි. නමුත් සෝවන් වීමේදී සහමුලින්ම කෙලෙස් නැසීමක්‌ සිදු නොවේ. සහමුලින්ම කෙළෙස්‌ නැසෙනුයේ නිර්වාණය අවබෝධ කර ගැනීමේදී පමණයි. කෙළෙස්‌ නැති කළ හැක්‌කේ කෙළෙස්‌ යනු කුමක්ද යන්න නිවැරදිව වටහා ගැනීමෙන් පමණයි. ත්‍රිපිටකයේ කෙළෙස්‌ යන්න නම් කීපයකින්ම හඳුන්වා දී තිබෙනු...
Continue reading
බූදු සසූනේ ආයූෂ තව වසර 2450ක් ද ?
බූදුන් වහන්සේ පරිනිර්වාණයට පත්ව මේ වන විට වසර දෙදහස් පන්සිය පනහක් පමණ වේ. පූරා වසර පන්දහසකින් ශී්‍ර සද්ධර්මය අන්තර්ධානය වන බව පූරාතනයේ සිට පවත්නා සූප්‍රකට ප්‍රවාදයකි. ඒ අනූව බූදු සසූනේ ආයූෂයෙන් අඩක් මේ වන විට ගතවී ඇත. තවත් වසර දෙදහස් හාරසිය පනහක් (2450) ක් පැවැතිය යූත්තේය. මෙම ගණන්...
Continue reading
සෝවාන් මගට පිවිසීම හෙවත් සක්‌කාය දිට්‌ඨිය අවබෝධ කර ගැනීම
සෝවාන්වීම පිළිබඳ ධර්මානුකූල විවරණය – 04. බුදුරජාණන් වහන්සේ රජගහනුවර කලන්දක නිවාස නම් වූ වේළුවනාරාමයේ වැඩවසන සේක. ඒ සමයේ විසාක නම් වූ උපාසක මහත්මයෙක්‌ ධම්මදින්නා රහත් මෙහෙණින් වහන්සේ කරා පැමිණියේය. එම අවස්‌ථාවේදී විසාක උපාසක මහතා ධම්මදින්නා මෙහෙණින් වහන්සේගෙන් බුදුරජාණන්වහන්සේ කුමන දහමක්‌ “සක්‌කාය” යෑයි වදාරණ ලද්දේ දැයි ප්‍රශ්න කළේය. එවිට...
Continue reading
වඩා ප්‍රබල විශ්ව ශක්‌තියද?මානව ශක්‌තියද?
විශ්ව ශක්‌තියෙන් රෝග සුවකරන බවටත්, විවිධ හාස්‌කම් දක්‌වන බවටත් පවසමින් විවිධ අවස්‌ථාවලදී අප සමාජයේ ඉස්‌මතු වන පුද්ගලයෝ වෙති. සමහර පැවිදි ස්වාමීන් වහන්සේද විශ්ව ශක්‌තියෙන් රෝග සුවකරන බව පවසමින් විවිධ ක්‍රියාකාරකම් වල යෙදුණු අවස්‌ථා පසුගිය කාලයේදී දැකගත හැකිවිය. එනිසා විශ්ව ශක්‌තිය යනු කුමක්ද? එය සත්‍යයක්‌ද ? නැතිනම් එය මායාවක්‌ද?...
Continue reading
සොඳුරු කැදැල්ලේ සතුට රජ කරවමු
අද වන විට විවාහ සංස්‌ථාව විවිධ හැලහැප්පීම්වලට ලක්‌වෙමින් තිබේ. සතුටින් ගත කළ යුතු විවාහ ජීවිතය සමහරු ගත කරන්නේ අසතුටිනි. කලකිරීමෙනි. මෙම තත්ත්වයෙන් මිදී සාර්ථක ජීවිතයකට මග පාදා ගන්නේ කෙසේද? ඒ සඳහා බුදු දහමින් ලැබිය හැකි ආදර්ශය කෙබඳුද? අද ධර්ම සංවාදයට බඳුන් කෙරෙනුයේ මෙම කාරණයයි. සමාජයේ කුඩාම ඒකක ලෙස...
Continue reading
ජීවිතය ලස්‌සන කරන සමබර පවුල් ජීවිතය
විවාහය යනු ජීවිතයේ ප්‍රබලම සන්ධිස්‌ථානයකි. සැමියාත් බිරිඳත් සමබර ජීවිතයකට හුරු වීමෙන් විවාහය හරහා ගොඩනැඟෙන පවුල් සංස්‌ථාව සාර්ථක කර ගැනීමට පුළුවන. එලෙස ගොඩනැඟෙන පවුල් සංස්‌ථා හරහා සුත මුදිත සමාජයක්‌ ගොඩනැඟෙනු ඇත. පවුල් ජීවිතයක්‌ සාර්ථක වීමට නම් හැමවිටම සැමියාගේ සිතුවිලිත් බිරිඳගේ සිතුවිලිත් අතර සමබරතාවක්‌ තිබිය යුතුයි. වර්තමානයේ ගත් විට සමහර...
Continue reading
මිනිස්‌ සිත හඬවන…නළවන සිහින
සිහින ලෝකයක තනිනොවුණු කෙනෙක්‌ මෙලොව නොමැත. සිහින නොදකින පුද්ගලයොත් මෙලොව නොමැත. සිහිනය කියන්නේ ලොකු කුඩා භේදයකින් තොරව සෑම පුද්ගලයකුම ලබන අපූර්ව අද්දැකීමකි. මිනිසා සිහින දකිතත් සිහින නොදකින කොට්‌ඨාසයක්‌ද වෙති. කෙලෙස් ප්‍රහීන කළ බුදු, පසේබුදු සහ මහ රහත් යන මාර්ග ඵල ලැබූවෝ සිහින නොදකිති. කෙසේ හෝ වේවා සිහිනය යනු...
Continue reading
සුරාවට ලොල්වී ජීවිතය අපායක්‌ කරගන්න එපා
සුරා සොඬෙකු වීම, ස්‌ත්‍රී සොඬෙකු වීම මෙන්ම සූදු කෙළිය යනාදිය මිනිසාගේ පිරිහීමට හේතු වන බව බුදුරජාණන්වහන්සේ පෙන්වා දුන්හ. මේ අතුරින් අද අප ධර්ම සංවාදයට බඳුන් කරනුයේ සුරා සොඬෙකු වීම නිසා පෞද්ගලිකවත් සමාජයටත් සිදුවන හානිය පිළිබඳව විමසා බැලීමටයි. සැප සම්පතට කවුරුත්a ආශා කරති. සැප ගිලිහුණු තැන මිනිසාට උරුම වනුයේ...
Continue reading
පවෙන් මිදී හැම විටම නිවැරැදිව ජීවත් වෙමු පුනර්භවය මේ මොහොතේත් සිදුවෙයි….
පුනර්භවය පිළිබඳ බෞද්ධ ඉගැන්වීම කෙබඳුද? පවෙන් වැළැකී සිටීමට පුනර්භවය පිළිබඳව අවබෝධ කර ගැනීම වැදගත් වන්නේ කෙසේද? අද ධර්ම සංවාදයට බඳුන් කෙරෙනුයේ මෙම කාරණයයි. පුනර්භවය යන්න පාලියෙන් සඳහන් වනුයේ “පුනබ්භව” ලෙසිනි. එක්‌ භවයක අවසානය මරණයෙන් සංකේතවත් වනවා මෙන්ම අලුත් භවයක ආරම්භය ප්‍රතිසන්ධියෙන් සංකේතවත් වේ. ප්‍රතිසන්ධිය යනු නැවත හට ගැනීමයි....
Continue reading
යහපත් අඹුසැමියෝ දෙවියන්ගෙන් පවා නමස්‌කාර ලබති
තෘප්තිමත් විවාහ ජීවිතයකට සතුට කෙතරම්ම වැදගත්ද? අපි පසුගිය සතියේ ඒ පිළිබඳව ධර්මානුකූල අවබෝධයක්‌ ලබා ගැනීමට උත්සාහ කළෙමු. මේ එහි දෙවැනි පියවරයි. අනේපිඬු සිටුතුමාගේ පුතා විවාහ වුණේ සුජාතා නම් වූ තරුණියක සමඟයි. සුජාතා කියන්නේ ධනංජය සිටුවරයාගේ දියණියයි. ධනංජය යනු විශාඛා මහා උපාසිකාවගේ පියාණන්. ඒ අනුව විශාඛාවගේ නැඟණිය වූ සුජාතා...
Continue reading
කාම ගින්නේ නොදැවී යෞවනයේ ශ්‍රේෂ්ඨත්වයට ගරු කරන්න
බුදුදහමේදී යෞවනත්වයට හිමිවනුයේ උසස්‌ ස්‌ථානයකි. “යෞවන” යන්න සංස්‌කෘතික භාෂාවේ වචනයකි. එය සිංහල භාෂාවේදී හඳුන්වනුයේ “යෞවනත්වය” ලෙසිනි. තරුණ කාලය පාලියෙන් හඳුන්වනුයේ “යොබ්බන” ලෙසයි. යොබ්බන මද කියලා බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කරල තියෙනවා. එය විග්‍රහ කෙරෙනුයේ “යොබ්බනස්‌සභාවො” ලෙසයි. එහි තේරුම තරුණ බවයි. නැතහොත් තරුණකමයි. කෙසේ හෝ වේවා මනුස්‌ස ජීවිතයේ උසස්‌ තත්ත්වයක්‌...
Continue reading
මග ගැඹුරු… සෝවාන් මග
සෝවාන්වීම පිළිබඳ ධර්මානුකූල විවරණය – 03 වර්තාමනයේ බෞද්ධයන් නානාප්‍රකාර පූජා විදිවලට ඇබ්බැහිවී සිටිනවා. ඇබ්බැහිවීම යන්න විවිධාකාරයෙන් අර්ථ දැක්‌විය හැකියි. මෙහිදී අදහස් කරන්නේ ඇබ්බැහිවීම නරක පුරුද්දක්‌ ලෙසයි. විවිධ බෝසත් පූජා මහා මායා පූජා, දුව දුව කරණ පහන් පූජා, නව අරහාදි පූජා, බුදුගුණ පූජා, චෛත්‍ය පූජා, බෝධි පූජා ආදී විවිධ...
Continue reading
ධර්මය නිවැරදිව දකින්න
සමාජයේ යහ පැවැත්මට ධර්මය අත්‍යවශ්‍යය. සමාජගත මිනිසාගේ සංවරය ඇති කරනුයේ ධර්මය විසිනි. කෙසේ නමුත් “ධර්ම” කියන වචනය බුදුදහමේ අර්ථ දක්‌වන ආකාරයටම අන් ආගම්වල සහ දාර්ශනික මතවල අර්ථ දක්‌වන ආකාරයට සමාන වන්නේ නැහැ. “ධර්ම” යන වචනය සෑදී ඇත්තේ “ධර්ම” ධාතුවෙනි. පාලි සංස්‌කෘත හින්දු ඇතුළු පෙරදිග භාෂාවල “ධාතුව” මූලික කරගෙන...
Continue reading
සෝවාන් මග වළකන අඳුරු සෙවණැලි
බෞද්ධයන්ගේ උතුම් ප්‍රාර්ථනාව වනුයේ සියලු කෙළෙස්‌ ප්‍රහීන කොට නිර්වාණය අවබෝධ කර ගැනීමයි. නිර්වාණය අවබෝධ කර ගැනීමේ පළමු පියවර වන්නේ සෝවාන් මාර්ගඵලය ලැබීමයි. සෝවාන්වීම පිළිබඳව මේ වන විට සමාජයේ විවිධාකාර අදහස් දක්‌නට ලැබේ. සමහරු සෝවාන් වූ බවට ඔවුහුම කියා ගනිති. තවත් සමහරු තමන්ට අනුන් සෝවාන් මාර්ගඵලලාභියකු කළ හැකි යෑයිද...
Continue reading